Татар... (шигырьлэр)

 

 Татар егетен! (Мит Гафури)

Вакыт житте, жегет! Жанын, булса,
Уян, сикереп, кукбуз атка мен!
Курэсен,ме Идел буйларында
Матур ал, кызыл тан, атканын?..

Урал тауларыннан кук таш алып,
Кайра кылычын,ны шун,арга.
Тан, жиллэре искэн матур чакта,
Кит син дошманнарны куарга.

Бер нэрсэдэн курыкмый, жан-фэрманга
Алга чап син, жирлэр селкетеп;
«Денья безне?!..»— диеп кычкыр шунда,
Гайрэт белэн йерэк жилкетеп.

Син кычкырган чакта серэн салып,
Астын,дагы атын, кешенлэр.
Сине куреп, шунда: «Татар жегете
Коралланган икэн!..»— дисеннэр.

Шулай итеп вэхши ерткычларны?
Котларын ал, салып куркыныч.
Кып-кызыл кан белэн бизэклэнсен
Ун, кулын,а тоткан шул кылыч.

Шул вакытта чынлап тынычланыр
Кукрэген,дэ янган йерэген,.
Шул вакытта биргэн булырсын, син
Мэзлум илнен, кеткэн телэген...

(Шуралар жомheриятен гамэлгэ куючы жегетлэребезгэ)
Кешенлэр — кешнэр мэгънэсендэ.
 

 Татар теле (Наар Нми)

Туган жирен Идел буе,
Hэр телнен бар туган иле.
Туган жирнен кебек назлы,
Жырдай монлы татар теле.

Ак алъяпкыч бэйлэсэлэр,
Озелеп тора кызлар биле.
Кызлар кебек шат чырайлы,
Ачык йозле татар теле.

Халкын кебек унган да син,
Хезмэттэ син коне-тоне.
Ир-егетлэрендэй дэртле,
Гайратлы син, татар теле.

Фэннэн сине аерса да
Гасырларнын афэт жиле,
Аксакалларындай олпат,
Акыллы син, татар теле

Ассалар да, киссэлэр дэ,
Улмэден син, калдын тере,
Чукындырган чагын да
Чукынмадын, татар теле.

Яндын да син, тундын да син,
Нишлэтмэде язмыш сине.
Доньяда куп нэрсэ курден,
Эй мокатдэс Тукай теле.

Тормэлэргэ дэ яптылар
Жэлил белэн бергэ сине.
Тормэлэрдэ дэ килмешэк
Булмадын син, татар теле.

Зинданнарны ярып чыктын,
Ялкынланып чыктын кире,
Хэттэ фашист тегермэне
Тарта алмады анда сине,
Эй син, батыр татар теле!

Кабатланмас уткэннэрен –
Гасырларнын яман чире.
Кабатлар сине гасырлар,
Татар теле, дуслык теле.
 

 Татар ыры (Салис Грева)

Татар жыры… Ерак тарихлардан
Алып килэ халык хэтерен.
Оялчан ул, тыйнак, ягымлы ул –
Узе салмак, узе экрен…
Шул жыр белэн бергэ сэфэр утеп,
Тарих турлэреннэн килгэнебез;
Татар жырын жырлап таралганбыз.
Татар жырын жырлап жингэнбез!..
Мин хэзердэ, узэк озелгэндэ,
Жырлар канатында тирбэлэм.
Кайгы килеп, башым иелсэ дэ,
Соенсэм дэ, жырлап жибэрэм.
Яшэсэк тэ иркен, матур илдэ,
Татар жыры – hаман мон тулы:
Мен ел буе жанга сенгэн монны
Жинел тугел анны онытуы!..
 

1